मी शाळेत असताना मला वृत्तपत्रं वाचायची खूप सवय होती. त्यावेळी गावावरून आजोबा आले तर सकाळी सर्वात आधी ते वृत्तपत्र वाचत. पलंगावर लोडला टेकून पेपर वाचताना त्या पेपरच्या घड्या, उलट्या – सुलट्या, अधून मधून कुठूनही घड्या घालून आरामशीर ते पेपर वाचत. वाचून झाला की तो तसाच अर्धवट घड्या घातलेला पेपर टेबलवर टाकून द्यायचे. मला ती गोष्ट अजिबात आवडायची नाही, कारण मला तो कसाही घड्या घातलेला पेपर वाचावा लागायचा, त्यात मी व्यवस्थितपणाचा भक्त. मला तसा पेपर अजिबात आवडायचा नाही. पण ते तर आजोबा त्यांना कोण सांगणार. मी मनातल्या मनात म्हणायचो ही काय पेपर वाचायची पद्धत, असा चुरगाळुन कोण वाचतं का? बाकीच्या वाचणाऱ्यांना किती त्रास होतो का?
त्यानंतर दीड दोन दशकं लोटली, आणि कालचा दिवस उजाडला. गुढी उभारून, श्रीखंड पुरी खाऊन मी दुपारी निवांत पहुडलो होतो. रविवारच्या विशेष पुरवण्या हातात घेतल्या. लोडला टेकून वाचताना हातात धरायला अवघड जातंय म्हणून मी पेपर अर्ध्यातून, उलटा – सुलटा करत, अधून मधून घड्या घालत आरामशीर सगळे लेख वाचले. वाचून झाल्यावर मी तो तसाच अर्धवट घड्या घातलेला पेपर टेबलवर टाकला आणि मस्त झोप काढली. आजोबांच्या ज्या गोष्टीचा त्रागा करायचो कालांतराने मी ही तेच करून गेलो होतो.
झोपेत असताना स्वप्नांत आजोबा दिसले, त्यांच्या मिश्किल हसण्यात म्हणाले “वाचायची खरी मजा अशीच असते”. मला साक्षात्कार झाला, वाचण्यात केवळ वाचन नसते, केवळ वाचण्याची पद्धत नसते, तर वाचण्याचा एक अनुभव असतो. वाचण्याचा एक आनंददायी क्षण असतो, जगापासून काही वेळ लांब जात, तो वाचण्याचा क्षण आपण आपल्यातच जगत असतो. ज्या गोष्टीचा आधी वैताग करायचो, तीच गोष्ट मी आज करून गेलो होतो. मी त्यांच्या वाचण्याच्या तऱ्हेचा वैताग करायचो, वाचण्याचा नाही. वाचन शब्दाचं नसतं, वाचन पद्धतीचं नसतं तर ते वाचन उपभोगण्याचं, ‘ एन्जॉय ‘ करण्याचं, वाचताना स्वतःच्या विश्वात जगण्याचं असतं. पेपर उलटा सुलटा करून, अधून मधून घड्या घालून, जमिनीवर लोळत, सोफ्यावर पाय पसरत कसेही का होईना आपण वाचायला हवे, फक्त वाचन नाही तर वाचन अनुभवायला हवे, आपल्या पद्धतीने, मुक्तछंद आनंद घेत,’ एन्जॉय ‘ करत!
